Europejski Bank Centralny (EBC) ogłosił pierwszą obniżkę stóp procentowych w nowym cyklu. Obniżka o 25 punktów bazowych była przewidywana, ale po kilku latach utrzymywania restrykcyjnej polityki kredytowej jest traktowana jako sygnał zwiastujący punkt zwrotny w politykach banków centralnych, a co za tym idzie również na rynkach inwestycji nieruchomościowych.
Ostatnia obniżka przesuwa główną stopę refinansowania, po której banki mogą pożyczać od EBC na średni termin, do 4,25 proc., a stopę depozytową, czyli oprocentowanie depozytów overnight w EBC, do 3,75 proc. Decyzja EBC o obniżeniu stóp procentowych dokonana przed Rezerwą Federalną USA stanowi odejście od tendencji z ostatnich kilkudziesięciu lat. Od końca lat 90. polityka stóp procentowych EBC zazwyczaj podążała za Rezerwą Federalną. Kolejne posiedzenie FOMC odbędzie się 11 i 12 czerwca, a konsensus rynkowy zakłada, że Rezerwa Federalna prawdopodobnie utrzyma kluczową stopę procentową na poziomie 5,25–5,50 proc.
Wpływ ostatniej decyzji EBC na rynek nieruchomości wzięli na tapet analitycy irlandzkiego CBRE. Jak czytamy w ich opracowaniu, na początku roku prognozy przewidywały, że obniżki stóp procentowych EBC o 50–75 punktów bazowych są prawdopodobne w 2024 r. Ta możliwość nadal istnieje, gdyż w tym roku odbędą się jeszcze cztery spotkania dotyczące polityki pieniężnej. Jednak – zdaniem ekspertów CBRE – ważniejszym pytaniem dla uczestników rynku jest, na jakim poziomie stopy procentowe się ustabilizują. Pomocna może być tu koncepcja neutralnej stopy procentowej. To taki poziom stóp, który nie stymuluje ani nie hamuje wzrostu gospodarczego. Jest to kluczowy wskaźnik dla inwestorów i pożyczkodawców, gdyż wyznacza kierunek aktywności rynkowej na początku kolejnego cyklu.
Analitycy CBRE podkreślają, że EBC prowadzi kwartalną ankietę, która pomaga określić, kiedy i na jakim poziomie stopy procentowe się ustabilizują.
W drugim kwartale 2024 r., w ramach ankiety Professional Forecasters (SPF), zapytano 61 uczestników. Wyniki pokazują, że eksperci oczekują spadku głównej stopy refinansowej do 3 proc. w 2025 r. i 2,5 proc. w 2026 r.
Porównanie tego z długoterminowymi średnimi historycznymi pokazuje, że stopa w przedziale 2,5–3 proc. będzie nieco niższa niż średnia stopa w latach 1990–2022 (3,2 proc.) i zdecydowanie niższa niż w okresach 1990–1999 (7 proc.) oraz 2000–2008 (3,1 proc.). Warto przy tym dodać, że okres ultraniskich stóp procentowych w latach 2010–2022 jest uważany za anomalię w historii cykli stóp procentowych, a powrót do tych poziomów nie jest spodziewany. – Niemniej lata 2025 i 2026 powinny przynieść warunki bardziej sprzyjające wzrostowi gospodarczemu oraz rynkowi nieruchomości komercyjnych – uważają analitycy CBRE.
Obniżka stóp procentowych przez EBC może być tą jaskółką, która wiosny nie czyni, ale ją zapowiada po srogiej zimie. Jednym z głównych efektów obniżenia stóp procentowych jest zmniejszenie kosztów kredytów. Dla inwestorów i deweloperów oznacza to tańsze finansowanie projektów, co może zachęcić do większej liczby inwestycji. W Polsce obniżki stóp procentowych przez EBC mogą wpłynąć na koszty finansowania i dostępność kapitału, przekładając się na wzrost zainteresowania inwestorów zagranicznych polskim rynkiem. Może to skutkować większą liczbą transakcji.
