To nie był łatwy rok dla branży nieruchomości komercyjnych, jednak skończyliśmy go z pewną dozą optymizmu. Sfinalizowaliśmy sprzedaż ostatniej wieży z kompleksu The Warsaw Hub, mieszczącej hotele Crowne Plaza i Holiday Inn Express. To jedna z największych transakcji na rynku nieruchomości w Polsce w 2023 r. i dobry sygnał dla całej branży – powrót do sprzedaży projektów o dużym wolumenie.
Klimat do inwestowania na polskim rynku nieruchomości komercyjnych jest obecnie lepszy niż np. w Niemczech czy innych krajach Europy Zachodniej. Ta sytuacja powinna się jeszcze polepszyć ze względu na zmiany polityczne, a także uruchomienie wielomiliardowych środków z KPO.
W 2024 r. na rynku biurowym będziemy jeszcze mocniej skupiać się na ESG. Dla wielu dużych firm już w 2023 r. raportowanie stało się obowiązkowe, z czasem obejmie praktycznie wszystkie podmioty gospodarcze. Istotnym elementem w polityce ESG będzie spełniające jej kryteria biuro, które powinno być już nie tylko komfortowe i funkcjonalne, ale również eko. Najemcy przywiązują do tego coraz większą wagę, co niejednokrotnie uzasadniali wyborem naszych budynków. Biurowiec powinien być zrównoważony, energooszczędny i niskoemisyjny, co potwierdzą wiarygodne certyfikaty. Ten trend to również efekt następującej zmiany pokoleniowej na rynku pracy, na który weszła generacja Z – bardzo świadoma i wrażliwa na tematy ekologiczne.
Rok 2024 upłynie też pod znakiem kontynuacji powrotu do biur. Od zakończenia pandemii liczby pokazujące poziom zapełnienia biurowców powoli, ale stale rosną. Wpływ na to ma polityka najemców, którzy zauważyli odczuwalny spadek efektywności przy pracy z domu oraz postępującą dezintegrację pracowników i zanik kultury organizacyjnej. Nie oznacza to końca modelu hybrydowego, jednak nastąpi w nim znaczna zmiana proporcji, jeśli chodzi o liczbę dni pracujących z biura, które stało się istotnym narzędziem HR.
Wraz z większym popytem na biura na piedestał wraca lokalizacja. Dostępność komunikacyjna będzie kluczowa, jeśli chcemy z sukcesem przyciągnąć ludzi do biur. Długi czas dojazdu do pracy z odległych przedmieść i bycie skazanym wyłącznie na samochód to jeden z głównych powodów, dla którego amerykańskie firmy mają problem z powrotem pracowników. Z dobrą lokalizacją wiąże się także wielofunkcyjne otoczenie. Klasyczny model zamkniętego business parku z kantyną jest w odwrocie, ludzie chcą pracować w miejscu, w którym będą mogli skorzystać z bogatej oferty miasta.
Nasza strategia rozwoju na 2024 r. zakłada geograficzną reorientację. Jeśli chodzi o sektor biurowy, chcemy mocniej skupić się na Warszawie – mieście, które najlepiej znamy, gdzie posiadamy sztandarowe projekty i bank ziemi z najlepszymi adresami, a popyt na biura jest niezagrożony. W realizacji mamy dwa biurowce w rejonie ronda Daszyńskiego: 174-metrowy The Bridge, który do końca 2024 r. zyska swój docelowy kształt, a także pierwszy etap Vibe, który planujemy oddać do użytku w drugim kwartale roku. W przygotowaniu mamy także kolejne spektakularne inwestycje, z którymi będziemy startować w zależności od koniunktury.
W zakresie segmentu mieszkaniowego, będziemy kontynuować kolejne etapy rozpoczętych projektów – Bliskie Piaseczno i Groen Konstancin. Nowością w naszym portfolio będą inwestycje w kurortach, gdzie chcielibyśmy budować apartamenty klasy premium lub hotele. Jedna z nich powstanie w ścisłym centrum Gdyni. W 2024 r. planujemy też wprowadzić na rynek projekt z segmentu premium na warszawskiej Woli, o którym więcej już niebawem.
Jarosław Zagórski, dyrektor zarządzający Ghelamco Poland