Na początku drugiego półrocza poznaliśmy plany Komisji oraz Rady Europejskiej na następne pięć lat. Bruksela ma być aktywniejsza inwestycyjnie, w tym w obszarach mieszkaniowym, żywnościowym i obronnym.
Dla obu instytucji zrównoważona transformacja gospodarki nadal jest na głównym torze, choć częściej dzieli go z obronnością, konkurencyjnością i jakością życia. Etap nowości zrównoważoności minął. Rozpędu nabiera etap wdrożeń oraz radzenia sobie z potrzebami społecznymi tu i teraz. Nowa KE ma stworzyć m.in. unijny plan na rzecz mieszkalnictwa (EAHP), który odblokuje inwestycje prywatne i publiczne, także z udziałem Europejskiego Banku Inwestycyjnego. „Musimy pilnie zająć się kryzysem mieszkaniowym (…). Odsetek dochodów przeznaczanych na mieszkanie gwałtownie wzrósł. Czynsze i ceny domów szybują w górę. Istnieje znaczna i rosnąca luka inwestycyjna w zakresie lokali socjalnych i przystępnych cenowo” – zasygnalizowała Ursula von der Leyen, przewodnicząca KE, przed głosowaniem Parlamentu Europejskiego za jej ponownym wyborem. Komisja ma doczekać się też pierwszego komisarza odpowiedzialnego za mieszkalnictwo. Na agendzie na lata 2024–2029, wśród licznych planowanych inicjatyw, znajduje się też kontynuacja obniżania cen energii.
Wielka mobilizacja kapitałów
Powstać ma Czysty Ład Przemysłowy – nowa strategia UE dekarbonizująca i uprzemysławiająca gospodarkę, zwłaszcza w energochłonnych sektorach, która stworzy nowe rynki dla m.in. czystej stali i innych strategicznych technologii. Ruszyć ma też Europejski Fundusz Konkurencyjności stymulujący innowacje. Prace nad unią rynków kapitałowych (przynoszącą dodatkowe 470 mld euro inwestycji rocznie) dobiegną końca, a KE zaproponuje unię oszczędności i inwestycji mobilizującą prywatne oszczędności Europejczyków. „Co roku 300 mld euro oszczędności europejskich rodzin trafia na rynki zagraniczne, bo nasz rynek kapitałowy jest zbyt rozdrobniony. Te pieniądze są często wykorzystywane do kupowania innowacyjnych europejskich firm. To musi się zmienić” – zauważyła przewodnicząca KE. Także nowy unijny budżet, który poznamy w 2025 r., ma lepiej służyć inwestycjom i ich zabezpieczeniu.
Bezpieczeństwo górą…
KE „utrzymuje kurs na cele wyznaczone w Zielonym Ładzie” i dąży do zapisania celu 90-proc. redukcji emisji netto gazów cieplarnianych do 2040 r. w europejskim prawie o klimacie. Planuje stworzyć europejski plan przystosowania się do zmiany klimatu oraz nową strategię dla rolnictwa i bezpieczeństwa żywnościowego. „Musimy wspierać gospodarstwa rodzinne i wynagradzać rolników działających na rzecz przyrody, chroniących bioróżnorodność i naturalne ekosystemy oraz przyczyniających się do dekarbonizacji (…). Będziemy wspierać konkurencyjność całego łańcucha wartości sektora żywności poprzez inwestycje i innowacje w gospodarstwach rolnych, spółdzielniach, przedsiębiorstwach rolno-spożywczych i MŚP tego sektora” – zapowiada przewodnicząca KE. Powstać mają też m.in. strategia zarządzania zasobami wodnymi i akt o gospodarce cyrkularnej, w tym materiałów krytycznych.
…i odmieniane przez wszystkie przypadki
Są też plany budowy europejskiej unii obronnej. Komisja Europejska chce stworzyć m.in. jednolity rynek obrony dla produktów i usług tego sektora oraz europejską tarczę powietrzną. Europol i Frontex mają zwiększyć zatrudnienie kilkukrotnie, a wszystkie unijne polityki zostać przeanalizowane pod kątem bezpieczeństwa, tak jak kiedyś pod kątem zrównoważoności. Komisja zaproponuje też strategie unii danych i na rzecz pobudzenia nowych zastosowań dla AI w przemyśle i usługach publicznych, a także europejski akt biotechnologiczny i plany dla cyberbezpieczeństwa. Biznesowi obiecuje mniej biurokracji i sprawozdawczości, więcej przewidywalności i uproszczonych regulacji oraz wsparcia dla MŚP. Z kolei zaostrzona polityka celna i konkurencyjności dotknie nie tylko producentów tanich azjatyckich elektryków, ale najpewniej też tamtejszych sprzedawców, w tym online. Pod unijną lupę trafią też zagrożenia dla konsumentów ze strony social mediów. „Giganci technologiczni muszą wziąć odpowiedzialność za swoją ogromną systemową władzę w społeczeństwie i gospodarce” – przekonuje Ursula von der Leyen.
Agata Kłapeć, founding director, ESG Insider
